พิพิธภัณฑ์บ้านดำ จังหวัดเชียงราย

ประวัติความเป็นมา พิพิธภัณฑ์บ้านดำ

ประวัติบ้านดำของอาจารย์ถวัลย์ ดัชนี หรือที่คนในท้องถิ่นเรียกกันว่า บ้านดำนางแล เป็นบ้านส่วนบุคคล ตัวบ้านจะมีทั้งหมด 32 หลัง ในพื้นที่ 39 ไร่ ซึ่งได้ทำการสร้างมาเรื่อยๆ ตั้งแต่ปีพ.ศ.2518 จนถึงปัจจุบันซึ่งอาจารย์ถวัลย์ ดัชนีเป็นผู้คิดและออกแบบเองว่าจะสร้างแบบไหน ทำให้เป็นเอกลักษณ์ โดยการทาบ้านทั้งหมดเป็นสีดำ ประดับตกแต่งด้วยไม้แกะสลัก เขาควายและหนังสัตว์ต่างๆด้วยความที่ยังไม่ได้เปิดให้เป็นสถานที่ท่องเที่ยว แต่ยังเป็นบ้านส่วนบุคคลอยู่ ดังนั้นบุคคลทั่วไปสามารถเข้าเยี่ยมชมได้ แต่ไม่สามารถเข้าชมภายในบ้านบางหลังได้  เนื่องจากยังมีผู้พักอาศัยอยู่ ถ้าเกิดมีหนังสือขอเข้ามาเยี่ยมชม ก็จะมีผลไม้ต้อนรับรับแขก ตามประเพณีของชาวล้านนาด้วยความที่บ้านถูกทาด้วยสีดำจึงมักถูกนำไปเปรียบเทียบกับวัดร่องขุ่นของ อาจารย์เฉลิมชัย โฆษิตพิพัฒน์ซึ่งทำเป็นสีขาวทั้งหมดว่า ” เฉลิมสร้าง สวรรค์ ถวัลย์สร้าง นรก ” แต่ก็เป็นเพียงแค่เรื่องเปรียบเทียบเท่านั้น เพราะการทาบ้านเป็นสีดำนี้ไม่ได้ต้องการให้ออกแนวเป็นเหมือนนรกอย่างที่คนอื่นเข้าใจแต่อย่างใด

พิพิธภัณฑ์บ้านดำ สถาปัตยกรรมที่ศิลปินออกแบบ สร้างสรรค์ด้วยตัวเอง ที่ได้แรงบันดาลใจมาจาก ล้านช้าง ล้านนา และสุวรรณภูมิทั้งหมด บ้านแต่ล่ะหลังก็จะมีคอนเซปท์ และความน่าสนใจที่ต่างกันออกไป สิ่งที่สะสมและจัดแสดงภายในบ้านก็จะมีคอนเซปท์แนวคิดตามนั้น อย่างเช่นบ้านลาว ได้แรงบันดาลใจจาก สุวรรณภูมิ ข้างในก็จะเป็นพวกเครื่องเงิน ซึ่งทางพิพิธภัณฑ์เองตั้งใจที่จะไม่ติดตั้งป้ายชื่อในตอนนี้ เพราะยังอยากให้เป็น Private Museum เพราะทุกวันนี้ศิลปินก็ยังอาศัยอยู่ในนี้ เป็นบ้านส่วนตัว ที่นี่ถือว่าเป็นการแสดงออก ซึ่งเราจะได้เห็นตัวตนของศิลปิน คือ อ.ถวัลย์ ดัชนี ได้อย่างชัดเจนผ่านทางงานศิลปะและสถาปัตยกรรม ของสะสมทั้งหมด ซึ่งผลงานของท่าน มีทั้ง จิตกรรม ปติมากรรม สถาปัตยกรรม ของสะสมทั้งหมดก็สะสมนำมาจากทั่วโลก แล้วก็นำมาสร้างสรรค์เป็นผลงาน เช่นพวกเก้าอี้ที่คุณจะไม่ได้เห็นที่ไหน สะสมทั้งหมดก็สะสมมาตลอดอายุของ อ.ถวัลย์ ดัชนี บ้านทุกหลังที่เราเห็นในนี้ก็เป็นเหมือนบ้านส่วนตัวของศิลปิน คำแนะนำสำหรับการมาเที่ยวชม บ้านดำ ตัวศิลปินเอง อยากที่จะให้ ทุกคนที่เข้ามาชม รู้สึกมากกว่าเข้าใจ เพราะความเข้าใจแสวงหาได้จากหลายทาง แต่ความรู้ต้องมาสัมผัสเองเห็นเอง ก่อนมาที่นี่อาจจะดูข้อมูลที่เว็บไซต์ก่อนเพื่อหาความรู้ มีสถาปัตยกรรมทั้งสิ้น มากกว่า40หลัง  พิพิธภัณฑ์บ้านดำ เปิดตลอดไม่เคยปิด เพราะไม่มีรั้ว จะว่าไปแล้วที่นี่เราทำมา 30กว่าปีแล้วที่เป็นลักษณะ Private Museum หรือบ้านส่วนตัวมากกกว่า แต่เราก็มีเวลาเปิดปิดสำหรับบริการ ให้คนทั่วไปเข้าชมได้ตลอด จะมีพนักงานคอยดูแล คือ 9.00-12.00น. อีกทีก็ 13.00-17.00น. เปิดแบบนี้ทุกวัน

ลองมาดูภายในบ้านพิพิธภัณฑ์บ้านดำกันเลย!!!

1."บ้านดำ แกลเลอรี่" เป็นสถานที่แสดงผลงาน อ.ถวัลย์ ดัชนี  ชื่นชอบผลงานของศิลปิน และเป็นมุมพักผ่อน สำหรับแขกผู้มาเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์บ้านดำได้พักดื่มกาแฟ

พิพิธภัณฑ์บ้านดำ (อ.ถวัลย์ ดัชนี)

2.มหาวิหาร (อาหารพิพิธภัณฑ์ศิลปะ)

ลักษณะเป็นอาคารชั้นเดียวขนาดใหญ่ยกพื้นสูงจากพื้นดินประมาณ 2.80 เมตรบนฐานก่ออิฐถือปูน โครงสร้างอาคาร  เป็นโครงสร้างไม้ทั้งหมด มีเสาไม้รองรับโครงสร้างของอาคาร และฐานของเสาแต่ละต้น มีฐานบัวปูนปั้นทุกต้น หลังคา  ทรงสามเหลี่ยม ลดระดับสี่ชั้นมุงด้วยกระเบื้องดินเผาไม่เคลือบสี ปรับดับด้วยฉัตร และบราลี ด้านล่างประดับด้วยหางหงส์  และค้ำยัน มีประตูขนาดใหญ่ข้างละสามบาน ด้านข้างเป็นบานเลื่อน  ชื่อของมหาวิหารให้ความหมาย ดุจเดียวกันกับมหาวิหาร ซีสทีนชาเปล ที่เขียนคำพิพากษาของไมเคิล แองเจโล ในนครวาติกัน ใช้เวลาสร้าง7ปี  สร้างขึ้นเพื่อใช้ประโยชน์ ในการจัดงานแสดงถาวร ทัศนศิลป์ทุกสาขา ของถวัลย์ ดัชนี งานแสดงหมุนเวียนของศิลปิน ทั้งในและนอกประเทศ    ประชุมสัมมนาทางศิลปะสุนทรียศาสตร์ ปรัชญา ตลอดจนกิจกรรมทางศิลปะ

 

3.วิหารราม

ลักษณะเป็นอาคารชั้นเดียวยกพื้นสูงจากพื้นดินประมาณ 1.80 เมตร โครงสร้างอาคารเป็นโครงสร้างไม้บนฐานปูน  มีเสาไม้รองรับโครงสร้างของอาคาร หลังคาทรงสามเหลี่ยม ลดระดับสี่ชั้น ด้านบนประดับด้วยป้านลมและหางหงส์  มีประตูขนาดใหญ่สองด้าน ตรงกัน มีบานเลื่อนกระจกด้านข้าง เวลาในการสร้าง 2 ปี แรงบันดาลใจจาก ความงามบริสุทธิ์ของไม้ขนาดใหญ่ ตั้งแต่เสา ฝา เครื่องบน ม้าต่างไหม กวีของไม้

4.เรือนหลังข้าว, บ้านยุ้งข้าว

ลักษณะเป็นอาคารชั้นเดียวยกพื้นสูงจากพื้นดินประมาณ 1.20 เมตร โครงสร้างอาคารเป็นโครงสร้างไม้ทั้งหมด  มีเสาไม้รองรับโครงสร้างของอาคาร หลังคาทรงสามเหลี่ยมมุงด้วยไม้แป้นเกล็ด ด้านบนติดกาแล มีทางเชื่อมอยู่ตรงกลาง  ของบ้าน มีกระจกรับแสงด้านบน ด้านในแบ่งเป็นสามส่วน มีห้องนอนสองห้องมีหน้าต่างกระจกบานใหญ่และ  ตรงกลางของบ้านมีพื้นที่เอนกประสงค์มีเก้าอี้สำหรับนั่งพักผ่อน

5.สุขากระบวนลุงแสง

ลักษณะเป็นอาคารชั้นเดียว โครงสร้างอาคารเป็นโครงสร้างไม้ทั้งหมด มีเสาไม้รองรับโครงสร้างของอาคาร     หลังคาทรงสามเหลี่ยมมุงด้วยไม้แป้นเกล็ด ด้านบนติดกาแล มีประตูเข้าทางด้านหน้า ด้านในแบ่งเป็นสองฟาก     ด้านทิศเหนือเป็นห้องน้ำและห้องอาบน้ำ ทิศใต้เป็นห้องน้ำ และห้องจัดแสดงกระบวยลุงแสง เป็นเรือนไม้ขนาดเล็ก ส่วนสัดสมบูรณ์ ลงตัวงดงาม เป็นห้องน้ำที่มีสุขภัณฑ์ ชั้นยอดกับห้องน้ำชาวบ้าน สะอาด ดูดี มีรสนิยม และรื่นรมย์

การเดินทาง ห่างจากตัวเมืองเชียงราย 10กิโลเมตร จากตัวเมืองให้ขับรถขึ้นไปทางสนามบิน ผ่านหน้าสนามบินเชียงราย ตรงไปสังเกตุบริษัทบุญรอดบริวเวอรี่ จำกัด ทางซ้ายมือ เตรียมเลี้ยวซ้ายที่ซอย1 ข้างหน้า ตรงเข้าไปประมาณ3กิโลเมตร ก็จะถึง พิพิธภัณฑ์บ้านดำ

ที่ตั้ง : พิพิธภัณฑ์บ้านดำ (Thawan Duchanee) บ้านดำ นางแล 414 หมู่ 13 ตำบลนางแล อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย 57100 ประเทศไทย

ติดต่อสอบถามเพื่อเข้าชม: โทร. (66) 053-705-834, (66) 89-767-4444

website : http://www.thawan-duchanee.com/baandam-thawan.htm

ศูนย์ข้อมูลข่าวสารทางเว็บไซต์ www.thawan-duchanee.com

พลัส พาร์ค อเวนิว สนามบินน้ำ

335/39 ถนนนนทบุรี-สนามบินน้ำ ต.ท่าทราย อ.เมืองนนทบุรี นนทบุรี 11000

โทร. +66 (0) 2-526-1033

e-mail: info@thawan-duchanee.com